13/08/2020
Güneşe Bağlı Cilt Hasarları & Fotoyaşlanma

makale gneŸe ba§l cilt hasarlarCilt yaşlanmasının bilinen birçok nedeni vardır, ancak "fotoyaşlanma" olarak bilinen güneş hasarları erken yaşlanmanın bir numaralı nedenidir. Dünyamızın en önemli ısı ve ışık kaynağı olan güneş ışığındaki ultraviyole (UV) ışınları cilt hücrelerinin en önemli düşmanıdır. Güneş ışınları cilt hücresinin duvarında, özellikle DNA'sında çok ciddi zararlara neden olur.

Güneş ışınlarının epidermis ve dermis tabakasının DNA yapısında yol açtığı hasar tam olarak onarılamazsa bu katmanların yapısı zamanla bozulur. Bununla birlikte yanma sürecinde salgılanan kimyasal maddelerin de dermis tabakasına, özellikle cildin kırışmasını önleyen kolajen ve elastin liflerine zarar verdiği bilinmektedir. UV ışınlarından doğrudan hasar görmüş ve elastin üretemeyen cilt kurur, sertleşir. Sertleşen ciltte kılcal damarlar ve kırışıklıklar ortaya çıkar. Bazı insanlarda ise epidermis incelir ve hassaslaşır. Ayrıca bronzlaşmanızı sağlayan hücreler zamanla işlev görmez hâle gelir ve cildinizde kahverengi lekeler oluşur. Daha ilerlemiş tablolarda cilt zamanla sararır.


Kontrolsüz, uzun süreli, yoğun ve korunmasız güneşe maruz kalmak cildin en etkili yaşlandırıcısıdır ancak güneş ışınlarının cilde verdiği zarar sadece cildi yaşlandırmaktan ibaret değildir. Öyle ki bu zararlar fark edilmediği takdirde solar keratoz adı verilen lezyonlara ve hatta cilt kanserine bile yol açabilir.

Unutmamak gerekir ki güneş hasarı bir gecede oluşmaz. UVA ışınlarına tekrar tekrar maruz kalmak cilde derinlemesine nüfuz edeceğinden kolajen kırılmalarına neden olacak ve dokudaki sağlıklı elastin üretimini önleyecektir.

Kendinizi güneşin erken yaşlandırma etkilerinden korumanız için en kolay ve basit çözüm, hava şartlarının nasıl olduğuna ve mevsime aldırmadan düzenli olarak güneş koruma faktörlü ürünleri kullanmanızdır. Yakın zamana kadar güneşin zararlı etkilerinden korunmak için SPF 30 değeri taşıyan güneş koruyucuların yeterli olduğu düşünülmekteydi. Ancak araştırmalar gösterdi ki bu tür olumsuz etkilerden cildimizi koruyabilmek için “fotoyaşlanmaya karşı etkili” SPF 50 ve daha üstü değere sahip ürünler kullanmak gerekmektedir. Güneş ışınlarından korunmak, riskli saatlerde güneşlenmemek, koruyucu giyecekler, aksesuarlar (güneş gözlüğü, şapka, güneş şemsiyeleri...) kullanmak ve gün ışığı olan her saatte, cildin görünen kısımların yüksek koruma faktörlü ürünler ile korumak güneşe bağlı yaşanan sorunlara karşı verilen mücadelenin ayrılmaz parçalarıdır.